Historia

powstania i działalności Ochotniczej Straży Pożarnej w Jasionówce

Historia powstania i działalności Ochotniczej Straży Pożarnej w Jasionówce w latach 1911 - 2006 W maju roku 1911 na wniosek byłego burmistrza Ob. Bolesława Chmielnika i Wójta Gminy Żydowskiej powołano w Jasionówce Straż Ogniową. Była to grupa ludzi zorganizowanych do walki z ogniem, w której czołowe i przewodnie miejsce odgrywali miejscowi bednarze, bracia Jakub i Franciszek Narewscy. Potrzeba powołania Straży Ogniowej wynikała ze względu na częste pożary, nierzadko z zemsty, które dotkliwie rujnowały dorobek mieszkańców. Drewniana, zwarta i gęsta zabudowa pokryta materiałami łatwopalnymi była przyczyną wielu tragedii. Mieszkańcy dwutysięcznej Jasionówki, w większości pochodzenia żydowskiego w dowód poparcia dobrowolnie opodatkowali się na rzecz straży. Szczególnego wsparcia udzielili właściciele małych i większych warsztatów tkackich, garbarze skór, rzemieślnicy. Pierwszym sprzętem jaki zakupiła Jednostka Straży Pożarnej to dwie pompy ręczne tzw. hydronetki, trzy drabiny i kilkanaście wiader. Miejscowi kowale i bednarze wykonali cztery konne drewniane beczki. Pierwszą pompą mechaniczną opłaconą ze składek mieszkańców sprowadzono w 1915 roku. W okresie formowania się pierwszego Polskiego Rządu usiłowano ją skonfiskować - jako że wszystko co pozostało po niemieckim okupancie stanowiło własność państwa. Mieszkańcy udokumentowali własność i swoją postawę wpłynęli na jej pozostawienie. Do roku 1925 Straż Ogniowa nie przejawiała jednak większej działalności. Po dużym pożarze we wsi Jasionóweczka w 1925 roku patronat nad strażą przejęło dobrze pracujące Koło Młodzieży Wiejskiej. Wybrano nowy zarząd w skład którego weszli: - aptekarz - Golberg - prezes - komendant policji - Jan Kamiński - zastępca - rolnik - Józef Łojewski - skarbnik - nauczyciel / później kier. szkoły / Jan Radiukiewicz - członek Na działalność i utrzymanie straży wypłacano rocznie 120 złotych. Postawiono na środku rynku drewnianą remizę na sprzęt. Zakupiono drugą sikawkę, 14 bosaków, 6 drabin, trąbkę i syrenę na nogę. Zarząd za własne pieniądze zakupił tkaninę na mundury wyjściowe swym członkom. Straż Powiatowa w Białymstoku przekazała pierwsze uzbrojenie osobiste w postaci toporków. Dozorcy za pilnowanie sprzętu wypłacano 10 złotych rocznie. Wprowadzono po raz pierwszy intensywne szkolenie. W dniu 3 maja 1926 roku zorganizowano pierwsze pokazy na które zaproszono Straż z Suchowoli wraz z orkiestrą. Wspólnie przeprowadzono ćwiczenia. Odbył się przemarsz ulicami i zabawa. W wydzierżawionym u żyda Icroka Kani spichlerzu zbożowym za który rocznie płacono 120 złotych ułożono podłogę, wybudowano scenę. Urządzano zabawy, komedyjki i przedstawienia. Dochód przeznaczono na Koło Młodzieży i Straż Ogniową. W lipcu 1928 roku na skutek dużego pożaru spłonęły czterdzieści budynki w południowej stronie rynku Jasionówki. Przybyła furmankami Straż Ogniowa z Knyszyna. Wodę dowożono z rzeki w drewnianych beczkach. Aby zapobiec dalszemu rozprzestrzenianiu się ognia dwa budynki rozebrano tworząc pas ochronny. Dzięki wspólnie przeprowadzonej akcji udało się ogień zlokalizować. W 1930 roku jednostka brała udział w Zjeździe w Knyszynie na których uczestniczyły straże z Góry i Tykocina. W dowód ofiarnej służby, najbardziej gorliwi mieszkańcy Jasionówki w roku 1931 ufundowali sztandar który został wręczony przez Starostę Białostockiego - Stanisława Michałowskiego. Na uroczystość przybył Wojewódzki Komendant Straży z Białegostoku płk. Wydra. W 1932 roku jednostka nasza dysponowała jako jedna z nielicznych w regionie samochodem wypożyczanym przez miejscowego fabrykanta - żyda Mojżesz, Owsiej Mińskiego. Wzięła udział w gaszeniu dużego pożaru Białegostoku ul. Bema. Za wzorowy udział otrzymali strażacy 250 złotych nagrody, które przeznaczono na remont remizy. Straż już w tym czasie prowadziła przeglądy kominów i strychów, liczyła 32 ludzi. Działalność została w dniu 29 czerwca 1941 roku przerwana - wojska niemieckie wkraczając do Jasionówki spaliły 98 domów żydowskich i 28 polskich. Spalono remizę i wiele cennego sprzętu. Obrona płonących budynków groziła śmiercią. Rozproszyli się strażacy po wszystkich frontach II wojny światowej. Wiele walczyło o wolność innych narodów. Zginęli : 1. Czajkowski Marian - kierownik szkoły - prezes zarządu 2. Kuc Czesław - kierownik fabryki, mechanik w straży 3. Kłubowicz Czesław - strażak 4. Adamczewski Józef - strażak 5. Klimowicz Antoni - strażak 6. Magalif Borys - lekarz, były prezes zarządu 7. Kania Icrok - strażak Po wyzwoleniu z chwilą stabilizacji życia, zaczęto gromadzić sprzęt i pełnić swoją zaszczytną służbę. Wybrano nowy zarząd. Wyremontowano przechowane przez wojnę sikawki. Zrobiono trzy beczkowozy konne, węże tłoczone i ssawne. Otrzymano po kilka odcinków węży z Białegostoku z Komendy Powiatowej. W 1951 roku jednostka otrzymała pierwszą motopompę produkcji angielskiej od Posterunku Milicji Obywatelskiej w Mońkach, która została zarekwirowana przez milicjantów Wilkosielca i Komendanta kpr. Folwarskiego. W roku 1959 przekazano dla straży, starą drewnianą bojnice na remizę i otrzymano z Komendy Powiatowej w Białymstoku drugą motopompę i węże. Po kilku latach budynek zaczął się walić, strażacy zaczęli myśleć o budowie remizy. Brakło funduszy, materiałów i wykonawców. Zaczęto zbierać pieniądze, gromadzić materiały. Dużo pracy i osobistych wyrzeczeń włożył prezes dh Michał Adamczewski. Rozpoczęto tę budowę w czynie społecznym w 1964 roku. W budynku tym miała mieć pomieszczenie biblioteka, świetlica i remiza. W skutek reorganizacji w Jasionówce Rady Gromadzkiej, dobudowano piętro i przeznaczono budynek na siedzibę Urzędu Gromadzkiego. Dla straży wydzielono jeden pokój około 10 m2 powierzchni i w piwnicy było pomieszczenie na sprzęt. W 1969 roku 23 czerwca otrzymaliśmy pierwszy samochód „Star 20” z motopompą M8/800 a drugą 15 września 1970 roku. W tym czasie dużą działalność przejawiała Ochotnicza Straż Pożarna w Słomiance, która w czynie społecznym w roku 1963 dobudowała istniejącego budynku - świetlicy remizę. W pracach tych szczególnie wyróżniał się ówczesny dh Wacław Paszko. W roku 1971 przy OSP Jasionówka zorganizowano drużynę młodzieżową, która wśród dziatwy szkolnej prowadziła dobrą robotę propagandową, rozwieszała plakaty, robiła fotogazetki. W roku 1972 zorganizowano drużynę żeńską, która w czasie pożarów opiekowała się dziećmi, starcami, mieniem, udzielała pierwszej pomocy w nagłych wypadkach. Prowadziła pracę kulturalno - oświatową, brała udział w pokazach sportowo - pożarowych w Jasionówce i w Mońkach. W 1973 roku zorganizowano również zespół muzyczny, który propagował działalność OSP i przygrywała na zabawach nie tylko strażackich. Po raz pierwszy nasza jednostka brała udział w zawodach powiatowych w Mońkach w dniu 20 maja 1974 roku zajmując dorośli I miejsce i drużyna młodzieżowa I miejsce. Za dobre wyniki w szkoleniu i zajęcia wysokiej oceny otrzymaliśmy w nagrodę nowy samochód GSaRm z radiotelefonem, który służy nam do dnia dzisiejszego. 16 czerwca 1974 roku w Zawodach Wojewódzkich w Białymstoku sekcja bojowa zajęła VII miejsce a młodzieżowa IV dyplomowane. W roku 1975 w czynie społecznym rozpoczęto budowę „Domu Strażaka”, w którym znajdują się obecnie dwa garaże na wozy bojowe, dyżurka, sala szkoleniowa i Izba Pamięci. Znaczną rolę przy tej budowie odegrał ówczesny Komendant Gminny Straży Pożarnych dh Józef Kownacki oraz Naczelnik Gminy dh. Stanisław Guziejko. W roku 1976 ludność okoliczna ufundowała sztandar, który następnie został odznaczony „Złotym Medalem za Zasługi dla Pożarnictwa”. Podczas prac związanych z fundacją sztandaru dużo pracy poświęcił Skarbnik Zarządu dh Jan Kuc. W dniu 18 stycznia 1976 roku odbyło się w Jasionówce posiedzenie Centralnego Komitetu Przeciwpożarowego z Warszawy z zastępcą Komendanta Głównego Straży Pożarnych płk. Ostrowskim i Komendantem Wojewódzkim płk. Ciesielskim na czele. W tym też 1976 roku zorganizowano Orkiestrę Dętą, która liczyła 16 członków. Pierwszym dyrygentem był Pan Przytomski - nauczyciel z Knyszyna, a następnie Pan Bolesław Bielak z Białegostoku. Orkiestra ta z powodzeniem uczestniczyła w kilku Wojewódzkich Przeglądach Orkiestr Dętych m.in. w Mońkach i Bielsku Podlaskim. W „Dniu Strażaka” w 1976 roku w Mońkach nasi strażacy trzymali wartę honorową przy tablicy pamięci poległych w walce o utrwalenie władzy ludowej. Jednostka OSP w przydziale bojowym wchodzącym w skład trzeciego plutonu kompanii w Dolistowie, wcześniej w Goniądzu. Od 1977 roku szkolna drużyna harcersko - pożarnicza uczestniczyła w konkurencji pożarniczej szkół podstawowych, manewrach techniczno - obronnych chorągwi Białostockiej i systematycznie zajmuje czołowe miejsce, w województwie i w kraju. W wyszkolenie drużyn harcerskich dużo pracy poświęcili dh.: Sawicki Mikołaj, Mejsak Mieczysław były Naczelnik OSP oraz Harcmistrz dh. Jerzy Nitkiewicz i dh. Henryk Zubowicz. W latach 1978 - 1980 w Kalinówce Królewskiej Strażacy wybudowali wysiłkiem społecznym, piękny budynek, w którym mieści się remiza, świetlica i sklep. Społeczność strażacka również i z Jasionówki wykonywała pierwsze prace ziemne. Duże zasługi przy tej budowie miał dh. Józef Lipiszko, Eugeniusz Gawryło i Jan Skutnik. Organizatorem tego przedsięwzięcia był ówczesny Komendant Gminy OSP dh. Józef Kownacki i były Prezes Zarządu Gminnego OSP Stanisław Guziejko. W 1978 roku również we wsi Milewskie, ochotnicza straż pożarna wystąpiła z odważną inicjatywą budowy świetlico - remizy, z budynków przeznaczonych do rozbiórki w Białymstoku. Szczególnie zasłużył się budowie ówczesny sołtys Lucjan Golecki, dh. Sojko Robert, Gromadzki Czesław. Jednak nie doprowadzona strona prawna własności budynku spowodowała przejęcie go przez Gminny Ośrodek Kultury. W roku 1978 czcząc tradycję - czas wojny, przelaną krew przez naszych strażaków „Za Naszą i Waszą Wolność” - wykonana została tablica z marmuru pamiątkowa ku czci poległych naszych druhów na frontach II wojny światowej. Druga marmurowa tablica o treści „Dom Strażaka” został wybudowany z inicjatywy Ochotniczej Straży Pożarnej w Jasionówce w czynie społecznym przez mieszkańców okolicznych wsi i przy pomocy finansowej Państwa w latach 1974 - 1977. Kryzys gospodarczy i polityczny w naszym kraju w latach 1979 - 1982 spowodował również w naszej jednostce pewne trudności. Działalność statutowa naszego Związku, przywrócona została w kilka miesięcy po ogłoszeniu stanu wojennego. Jednak były trudności organizacyjne, utraciliśmy orkiestrę. Dużej pomocy w ożywieniu naszej działalności nowy Komendant Straży Pożarnych w Mońkach por. poż. Mieczysław Kirejczyk, ppor.poż. Tadeusz Gutowski oraz chor.poż. Zdzisław Chojnowski. Już w 1983 roku drużyna młodzieżowa / grupa wiekowa 16 - 18 lat / uczestniczyły w IV Wojewódzkich Zawodach Sportowo - Pożarowych w Białymstoku. Skutek błędnego zinterpretowania regulaminu przez sędziów na linii startu, drużyna zrezygnowała ze sztafety i nie zajęła lokaty. Była dobrze przygotowana, uzyskała na ćwiczeniach czas 42 - 45 sekund. W eliminacjach do tych mistrzostw wojewódzkich sekcja bojowa OSP Jasionówka zajęła IV miejsce w zawodach rejonowych w Mońkach, sekcja typu M Milewskie III miejsce i puchar oraz wspomniana drużyna młodzieżowa I miejsce. Zawody te odbyły się w 1981 roku. Wyżej wymieniona historia powstania Straży Pożarnych w Jasionówce jest w trakcie gromadzenia materiałów i dokumentów, to też niektóre fakty i daty mogą ulec niewielkim zmianom. W latach osiemdziesiątych pomimo kryzysu gospodarczego i politycznego w naszym kraju - jednostka przeżywa swój największy rozkwit i jest zaliczana do najlepszych w województwie. W latach 1985 - 86 wzbogaca się o dwa nowe samochody gaśnicze, Jelcz z 6 tysiącami litrów wody i Star 244 - 2,5 tysiąca. W dowód uznania naszej działalności Ojciec święty Jan Paweł II przyznaje w 1988 roku Straży Jasionowskiej, jako jednej z niewielu w kraju honorowe odznaczenie „Za Kościół i Papieża”. Uroczystej dekoracji sztandaru dokonuje dnia 4 maja 1989 roku Ordynariusz Białostocki Biskup Edward Kisiel. Początek lat 90 -tych to zmiana ustrojowa w naszym kraju. Ochotnicze Straże Pożarne przechodzą pod samorząd gminy. Powoduje to w jednostce pewne trudności. Powoli jednak znajduje ona swoje miejsce w środowisku. 1. 23 grudnia 1991 roku powołano na walnym zebraniu sprawozdawczo - wyborczym Zarząd OSP w składzie: Prezes - Stanisław Cieszyński Naczelnik - Longin Piskor Sekretarz - Jarosław Klimowicz Skarbnik - Adam Kłubowicz Gospodarz - Cyprian Bartnik W roku 1995 zostaliśmy włączeni do Krajowego Systemu Ratowniczego. Rozpoczynają się szkolenia strażaków do nowych zadań prowadzonych przez Państwową Straż Pożarną. W 2000 roku zakupiono samochód do ratowania drogowego Lublin 3 wyposażony w sprzęt ratowniczy i przeszkolono 5 strażaków w zakresie ratownictwa przedmedycznego. 29.01.2001 roku na walnym zebraniu sprawozdawczo - wyborczym wybrano Zarząd OSP w składzie: Prezes - Ryszard Bartnik Naczelnik - Longin Piskor Z-ca Naczelnika - Grzegorz Kłubowicz Sekretarz - Adam Rostek Skarbnik - Marian Łojewski Gospodarz - Krzysztof Guziejko W uznaniu zasług i w poczuciu więzi z miejscowymi strażakami Polacy zamieszkali na stałe w Chicago a pochodzący z naszego terenu ufundowali w 2001 roku nowy sztandar, który poświęcił ks. Arcybiskup Wojciech Ziemba, Metropolita Białostocki. W 2003 roku rozpoczęto rozbudowę strażnicy o dwa stanowiska garażowe prowadząc jednocześnie własną robocizną remont pozostałych pomieszczeń. W styczniu 2005 roku 25 Druhów OSP zostało przeszkolonych z zakresu podstawowego ratownictwa niezbędnego do utrzymania właściwej gotowości bojowej. Szkolenie przeprowadzili funkcjonariusze PSP w Mońkach. W 2005 roku dokonano karosacja samochodu Star 244 dostosowując go do obecnych wymogów i potrzeb. 30.01.2006 roku walne zebranie sprawozdawczo - wyborcze wybrało nowy Zarząd OSP w składzie: Prezes - Ryszard Bartnik Naczelnik - Longin Piskor Wiceprezes - Grzegorz Kłubowicz Z-ca Naczelnika - Piotr Cybulski Sekretarz - Rafał Kamiński Skarbnik - Marian Łojewski Gospodarz - Krzysztof Guziejko Kronikarz - Mariola Łojewska W Turnieju Młodzież Zapobiega Pożarom który się odbył w maju 2006 roku nasi młodzi druhowie: Piotr Łojewski i Krzysztof Kalinowski zajmują czołowe lokaty, wygrywają szczebel powiatowy i wojewódzki a Dh Kalinowski zajmuje VII miejsce w kraju na Centralnym Turnieju w grupie wiekowej szkół średnich jest to najlepszy wynik województwa Podlaskiego w historii. W roku 2006 - 2 lipca jednostka obchodziła uroczyste obchody 95 - lecia powstania jednostki. Uroczystej mszy świętej przewodniczył i homilię wygłosił Arcybiskup Leszek Sławoj Głódź - ordynariusz Warszawsko - Praski w obecności wielu znamienitych gości jak : Generał Pożarnictwa Komendant Wojewódzkiej Państwowej Straży Pożarnej w Białymstoku Bogdan Kołakowski, Senator Rzeczypospolitej Jan Szafraniec, Starosta Powiatu Mirosław Paniczko, burmistrzowie, wójtowie oraz weterani pożarnictwa. Na stulecie Gmina przy udziale licznych sponsorów dokonała zakupu fabrycznie nowego samochodu ratowniczo – gaśniczego marki Mercedes za kwotę ponad 600 tyś zł. Z udziałem Premiera Waldemara Pawlaka ,Wojewody Podlaskiego Wojciech Dzieżgowskiego ,Marszałka Województwa Mieczysława Kazimierza Baszko oraz wielu znamienitych gości 10 lipca 2011 roku odbyły się uroczystości 100-lecia powstania Ochotniczej Straży Pożarnej w Jasionówce, uroczystej mszy œw w intencji strażaków i ich rodzin przewodniczył i homilię wygłosił Metropolita Gdański Arcybiskup Sławoj Leszek Głódz Obecnie jednostka liczy 30 przeszkolonych do akcji ratowniczo -gaśniczych druhów.
Zarząd Odziału Gminnego Związku OSP RP w Jasionówc:
Prezes - Ryszard Bartnik
Wiceprezes - Grzegorz Kłubowicz
Wiceprezes - Wiesław Wigda
Komendant Gminny - Krzysztof Guziejko
Sekretarz - Szymon Masłowski
Skarbnik - Rafał Kamiński
Członek Zarządu - Piotr Cybulski
Członek Zarządu - Romuald Czarniecki

Komisja Rewizyjna Odziału Gminnego OSP RP w Jasionówc:
Przewodnicząca - Dorota Kucharska
Wiceprzewodniczący - Marian Łojewski
Sekretarz - Longin Piskor