Historia
powstania i działalności Ochotniczej Straży Pożarnej w Jasionówce

Historia powstania i działalności Ochotniczej Straży Pożarnej w Jasionówce w latach 1911 - 2006 W maju roku 1911 na wniosek byłego burmistrza Ob. Bolesława Chmielnika i Wójta Gminy Żydowskiej powołano w Jasionówce Straż Ogniową. Była to grupa ludzi zorganizowanych do walki z ogniem, w której czołowe i przewodnie miejsce odgrywali miejscowi bednarze, bracia Jakub i Franciszek Narewscy. Potrzeba powołania Straży Ogniowej wynikała ze względu na częste pożary, nierzadko z zemsty, które dotkliwie rujnowały dorobek mieszkańców. Drewniana, zwarta i gęsta zabudowa pokryta materiałami łatwopalnymi była przyczyną wielu tragedii. Mieszkańcy dwutysięcznej Jasionówki, w większości pochodzenia żydowskiego w dowód poparcia dobrowolnie opodatkowali się na rzecz straży. Szczególnego wsparcia udzielili właściciele małych i większych warsztatów tkackich, garbarze skór, rzemieślnicy. Pierwszym sprzętem jaki zakupiła Jednostka Straży Pożarnej to dwie pompy ręczne tzw. hydronetki, trzy drabiny i kilkanaście wiader. Miejscowi kowale i bednarze wykonali cztery konne drewniane beczki. Pierwszą pompą mechaniczną opłaconą ze składek mieszkańców sprowadzono w 1915 roku. W okresie formowania się pierwszego Polskiego Rządu usiłowano ją skonfiskować - jako że wszystko co pozostało po niemieckim okupancie stanowiło własność państwa. Mieszkańcy udokumentowali własność i swoją postawę wpłynęli na jej pozostawienie. Do roku 1925 Straż Ogniowa nie przejawiała jednak większej działalności. Po dużym pożarze we wsi Jasionóweczka w 1925 roku patronat nad strażą przejęło dobrze pracujące Koło Młodzieży Wiejskiej. Wybrano nowy zarząd w skład którego weszli: - aptekarz - Golberg - prezes - komendant policji - Jan Kamiński - zastępca - rolnik - Józef Łojewski - skarbnik - nauczyciel / później kier. szkoły / Jan Radiukiewicz - członek Na działalność i utrzymanie straży wypłacano rocznie 120 złotych. Postawiono na środku rynku drewnianą remizę na sprzęt. Zakupiono drugą sikawkę, 14 bosaków, 6 drabin, trąbkę i syrenę na nogę. Zarząd za własne pieniądze zakupił tkaninę na mundury wyjściowe swym członkom. Straż Powiatowa w Białymstoku przekazała pierwsze uzbrojenie osobiste w postaci toporków. Dozorcy za pilnowanie sprzętu wypłacano 10 złotych rocznie. Wprowadzono po raz pierwszy intensywne szkolenie. W dniu 3 maja 1926 roku zorganizowano pierwsze pokazy na które zaproszono Straż z Suchowoli wraz z orkiestrą. Wspólnie przeprowadzono ćwiczenia. Odbył się przemarsz ulicami i zabawa. W wydzierżawionym u żyda Icroka Kani spichlerzu zbożowym za który rocznie płacono 120 złotych ułożono podłogę, wybudowano scenę. Urządzano zabawy, komedyjki i przedstawienia. Dochód przeznaczono na Koło Młodzieży i Straż Ogniową. W lipcu 1928 roku na skutek dużego pożaru spłonęły czterdzieści budynki w południowej stronie rynku Jasionówki. Przybyła furmankami Straż Ogniowa z Knyszyna. Wodę dowożono z rzeki w drewnianych beczkach. Aby zapobiec dalszemu rozprzestrzenianiu się ognia dwa budynki rozebrano tworząc pas ochronny. Dzięki wspólnie przeprowadzonej akcji udało się ogień zlokalizować. W 1930 roku jednostka brała udział w Zjeździe w Knyszynie na których uczestniczyły straże z Góry i Tykocina. W dowód ofiarnej służby, najbardziej gorliwi mieszkańcy Jasionówki w roku 1931 ufundowali sztandar który został wręczony przez Starostę Białostockiego - Stanisława Michałowskiego. Na uroczystość przybył Wojewódzki Komendant Straży z Białegostoku płk. Wydra. W 1932 roku jednostka nasza dysponowała jako jedna z nielicznych w regionie samochodem wypożyczanym przez miejscowego fabrykanta - żyda Mojżesz, Owsiej Mińskiego. Wzięła udział w gaszeniu dużego pożaru Białegostoku ul. Bema. Za wzorowy udział otrzymali strażacy 250 złotych nagrody, które przeznaczono na remont remizy. Straż już w tym czasie prowadziła przeglądy kominów i strychów, liczyła 32 ludzi. Działalność została w dniu 29 czerwca 1941 roku przerwana - wojska niemieckie wkraczając do Jasionówki spaliły 98 domów żydowskich i 28 polskich. Spalono remizę i wiele cennego sprzętu. Obrona płonących budynków groziła śmiercią. Rozproszyli się strażacy po wszystkich frontach II wojny światowej. Wiele walczyło o wolność innych narodów. Zginęli : 1. Czajkowski Marian - kierownik szkoły - prezes zarządu 2. Kuc Czesław - kierownik fabryki, mechanik w straży 3. Kłubowicz Czesław - strażak 4. Adamczewski Józef - strażak 5. Klimowicz Antoni - strażak 6. Magalif Borys - lekarz, były prezes zarządu 7. Kania Icrok - strażak Po wyzwoleniu z chwilą stabilizacji życia, zaczęto gromadzić sprzęt i pełnić swoją zaszczytną służbę. Wybrano nowy zarząd. Wyremontowano przechowane przez wojnę sikawki. Zrobiono trzy beczkowozy konne, węże tłoczone i ssawne. Otrzymano po kilka odcinków węży z Białegostoku z Komendy Powiatowej. W 1951 roku jednostka otrzymała pierwszą motopompę produkcji angielskiej od Posterunku Milicji Obywatelskiej w Mońkach, która została zarekwirowana przez milicjantów Wilkosielca i Komendanta kpr. Folwarskiego. W roku 1959 przekazano dla straży, starą drewnianą bojnice na remizę i otrzymano z Komendy Powiatowej w Białymstoku drugą motopompę i węże. Po kilku latach budynek zaczął się walić, strażacy zaczęli myśleć o budowie remizy. Brakło funduszy, materiałów i wykonawców. Zaczęto zbierać pieniądze, gromadzić materiały. Dużo pracy i osobistych wyrzeczeń włożył prezes dh Michał Adamczewski. Rozpoczęto tę budowę w czynie społecznym w 1964 roku. W budynku tym miała mieć pomieszczenie biblioteka, świetlica i remiza. W skutek reorganizacji w Jasionówce Rady Gromadzkiej, dobudowano piętro i przeznaczono budynek na siedzibę Urzędu Gromadzkiego. Dla straży wydzielono jeden pokój około 10 m2 powierzchni i w piwnicy było pomieszczenie na sprzęt. W 1969 roku 23 czerwca otrzymaliśmy pierwszy samochód „Star 20” z motopompą M8/800 a drugą 15 września 1970 roku. W tym czasie dużą działalność przejawiała Ochotnicza Straż Pożarna w Słomiance, która w czynie społecznym w roku 1963 dobudowała istniejącego budynku - świetlicy remizę. W pracach tych szczególnie wyróżniał się ówczesny dh Wacław Paszko. W roku 1971 przy OSP Jasionówka zorganizowano drużynę młodzieżową, która wśród dziatwy szkolnej prowadziła dobrą robotę propagandową, rozwieszała plakaty, robiła fotogazetki. W roku 1972 zorganizowano drużynę żeńską, która w czasie pożarów opiekowała się dziećmi, starcami, mieniem, udzielała pierwszej pomocy w nagłych wypadkach. Prowadziła pracę kulturalno - oświatową, brała udział w pokazach sportowo - pożarowych w Jasionówce i w Mońkach. W 1973 roku zorganizowano również zespół muzyczny, który propagował działalność OSP i przygrywała na zabawach nie tylko strażackich. Po raz pierwszy nasza jednostka brała udział w zawodach powiatowych w Mońkach w dniu 20 maja 1974 roku zajmując dorośli I miejsce i drużyna młodzieżowa I miejsce. Za dobre wyniki w szkoleniu i zajęcia wysokiej oceny otrzymaliśmy w nagrodę nowy samochód GSaRm z radiotelefonem, który służy nam do dnia dzisiejszego. 16 czerwca 1974 roku w Zawodach Wojewódzkich w Białymstoku sekcja bojowa zajęła VII miejsce a młodzieżowa IV dyplomowane. W roku 1975 w czynie społecznym rozpoczęto budowę Domu Strażaka, w którym znajdują się obecnie dwa garaże na wozy bojowe, dyżurka, sala szkoleniowa i Izba Pamięci. Znaczną rolę przy tej budowie odegrał ówczesny Komendant Gminny Straży Pożarnych dh Józef Kownacki oraz Naczelnik Gminy dh. Stanisław Guziejko. W roku 1976 ludność okoliczna ufundowała sztandar, który następnie został odznaczony Złotym Medalem za Zasługi dla Pożarnictwa. Podczas prac związanych z fundacją sztandaru dużo pracy poświęcił Skarbnik Zarządu dh Jan Kuc. W dniu 18 stycznia 1976 roku odbyło się w Jasionówce posiedzenie Centralnego Komitetu Przeciwpożarowego z Warszawy z zastępcą Komendanta Głównego Straży Pożarnych płk. Ostrowskim i Komendantem Wojewódzkim płk. Ciesielskim na czele. W tym też 1976 roku zorganizowano Orkiestrę Dętą, która liczyła 16 członków. Pierwszym dyrygentem był Pan Przytomski - nauczyciel z Knyszyna, a następnie Pan Bolesław Bielak z Białegostoku. Orkiestra ta z powodzeniem uczestniczyła w kilku Wojewódzkich Przeglądach Orkiestr Dętych m.in. w Mońkach i Bielsku Podlaskim. W Dniu Strażaka w 1976 roku w Mońkach nasi strażacy trzymali wartę honorową przy tablicy pamięci poległych w walce o utrwalenie władzy ludowej. Jednostka OSP w przydziale bojowym wchodzącym w skład trzeciego plutonu kompanii w Dolistowie, wcześniej w Goniądzu. Od 1977 roku szkolna drużyna harcersko - pożarnicza uczestniczyła w konkurencji pożarniczej szkół podstawowych, manewrach techniczno - obronnych chorągwi Białostockiej i systematycznie zajmuje czołowe miejsce, w województwie i w kraju. W wyszkolenie drużyn harcerskich dużo pracy poświęcili dh.: Sawicki Mikołaj, Mejsak Mieczysław były Naczelnik OSP oraz Harcmistrz dh. Jerzy Nitkiewicz i dh. Henryk Zubowicz. W latach 1978 - 1980 w Kalinówce Królewskiej Strażacy wybudowali wysiłkiem społecznym, piękny budynek, w którym mieści się remiza, świetlica i sklep. Społeczność strażacka również i z Jasionówki wykonywała pierwsze prace ziemne. Duże zasługi przy tej budowie miał dh. Józef Lipiszko, Eugeniusz Gawryło i Jan Skutnik. Organizatorem tego przedsięwzięcia był ówczesny Komendant Gminy OSP dh. Józef Kownacki i były Prezes Zarządu Gminnego OSP Stanisław Guziejko. W 1978 roku również we wsi Milewskie, ochotnicza straż pożarna wystąpiła z odważną inicjatywą budowy świetlico - remizy, z budynków przeznaczonych do rozbiórki w Białymstoku. Szczególnie zasłużył się budowie ówczesny sołtys Lucjan Golecki, dh. Sojko Robert, Gromadzki Czesław. Jednak nie doprowadzona strona prawna własności budynku spowodowała przejęcie go przez Gminny Ośrodek Kultury. W roku 1978 czcząc tradycję - czas wojny, przelaną krew przez naszych strażaków Za Naszą i Waszą Wolność - wykonana została tablica z marmuru pamiątkowa ku czci poległych naszych druhów na frontach II wojny światowej. Druga marmurowa tablica o treści Dom Strażaka został wybudowany z inicjatywy Ochotniczej Straży Pożarnej w Jasionówce w czynie społecznym przez mieszkańców okolicznych wsi i przy pomocy finansowej Państwa w latach 1974 - 1977. Kryzys gospodarczy i polityczny w naszym kraju w latach 1979 - 1982 spowodował również w naszej jednostce pewne trudności. Działalność statutowa naszego Związku, przywrócona została w kilka miesięcy po ogłoszeniu stanu wojennego. Jednak były trudności organizacyjne, utraciliśmy orkiestrę. Dużej pomocy w ożywieniu naszej działalności nowy Komendant Straży Pożarnych w Mońkach por. poż. Mieczysław Kirejczyk, ppor.poż. Tadeusz Gutowski oraz chor.poż. Zdzisław Chojnowski. Już w 1983 roku drużyna młodzieżowa / grupa wiekowa 16 - 18 lat / uczestniczyły w IV Wojewódzkich Zawodach Sportowo - Pożarowych w Białymstoku. Skutek błędnego zinterpretowania regulaminu przez sędziów na linii startu, drużyna zrezygnowała ze sztafety i nie zajęła lokaty. Była dobrze przygotowana, uzyskała na ćwiczeniach czas 42 - 45 sekund. W eliminacjach do tych mistrzostw wojewódzkich sekcja bojowa OSP Jasionówka zajęła IV miejsce w zawodach rejonowych w Mońkach, sekcja typu M Milewskie III miejsce i puchar oraz wspomniana drużyna młodzieżowa I miejsce. Zawody te odbyły się w 1981 roku. Wyżej wymieniona historia powstania Straży Pożarnych w Jasionówce jest w trakcie gromadzenia materiałów i dokumentów, to też niektóre fakty i daty mogą ulec niewielkim zmianom. W latach osiemdziesiątych pomimo kryzysu gospodarczego i politycznego w naszym kraju - jednostka przeżywa swój największy rozkwit i jest zaliczana do najlepszych w województwie. W latach 1985 - 86 wzbogaca się o dwa nowe samochody gaśnicze, Jelcz z 6 tysiącami litrów wody i Star 244 - 2,5 tysiąca. W dowód uznania naszej działalności Ojciec święty Jan Paweł II przyznaje w 1988 roku Straży Jasionowskiej, jako jednej z niewielu w kraju honorowe odznaczenie Za Kościół i Papieża. Uroczystej dekoracji sztandaru dokonuje dnia 4 maja 1989 roku Ordynariusz Białostocki Biskup Edward Kisiel. Początek lat 90 -tych to zmiana ustrojowa w naszym kraju. Ochotnicze Straże Pożarne przechodzą pod samorząd gminy. Powoduje to w jednostce pewne trudności. Powoli jednak znajduje ona swoje miejsce w środowisku. 1. 23 grudnia 1991 roku powołano na walnym zebraniu sprawozdawczo - wyborczym Zarząd OSP w składzie: Prezes - Stanisław Cieszyński Naczelnik - Longin Piskor Sekretarz - Jarosław Klimowicz Skarbnik - Adam Kłubowicz Gospodarz - Cyprian Bartnik W roku 1995 zostaliśmy włączeni do Krajowego Systemu Ratowniczego. Rozpoczynają się szkolenia strażaków do nowych zadań prowadzonych przez Państwową Straż Pożarną. W 2000 roku zakupiono samochód do ratowania drogowego Lublin 3 wyposażony w sprzęt ratowniczy i przeszkolono 5 strażaków w zakresie ratownictwa przedmedycznego. 29.01.2001 roku na walnym zebraniu sprawozdawczo - wyborczym wybrano Zarząd OSP w składzie: Prezes - Ryszard Bartnik Naczelnik - Longin Piskor Z-ca Naczelnika - Grzegorz Kłubowicz Sekretarz - Adam Rostek Skarbnik - Marian Łojewski Gospodarz - Krzysztof Guziejko W uznaniu zasług i w poczuciu więzi z miejscowymi strażakami Polacy zamieszkali na stałe w Chicago a pochodzący z naszego terenu ufundowali w 2001 roku nowy sztandar, który poświęcił ks. Arcybiskup Wojciech Ziemba, Metropolita Białostocki. W 2003 roku rozpoczęto rozbudowę strażnicy o dwa stanowiska garażowe prowadząc jednocześnie własną robocizną remont pozostałych pomieszczeń. W styczniu 2005 roku 25 Druhów OSP zostało przeszkolonych z zakresu podstawowego ratownictwa niezbędnego do utrzymania właściwej gotowości bojowej. Szkolenie przeprowadzili funkcjonariusze PSP w Mońkach. W 2005 roku dokonano karosacja samochodu Star 244 dostosowując go do obecnych wymogów i potrzeb. 30.01.2006 roku walne zebranie sprawozdawczo - wyborcze wybrało nowy Zarząd OSP w składzie: Prezes - Ryszard Bartnik Naczelnik - Longin Piskor Wiceprezes - Grzegorz Kłubowicz Z-ca Naczelnika - Piotr Cybulski Sekretarz - Rafał Kamiński Skarbnik - Marian Łojewski Gospodarz - Krzysztof Guziejko Kronikarz - Mariola Łojewska W Turnieju Młodzież Zapobiega Pożarom który się odbył w maju 2006 roku nasi młodzi druhowie: Piotr Łojewski i Krzysztof Kalinowski zajmują czołowe lokaty, wygrywają szczebel powiatowy i wojewódzki a Dh Kalinowski zajmuje VII miejsce w kraju na Centralnym Turnieju w grupie wiekowej szkół średnich jest to najlepszy wynik województwa Podlaskiego w historii. W roku 2006 - 2 lipca jednostka obchodziła uroczyste obchody 95 - lecia powstania jednostki. Uroczystej mszy świętej przewodniczył i homilię wygłosił Arcybiskup Leszek Sławoj Głódź - ordynariusz Warszawsko - Praski w obecności wielu znamienitych gości jak : Generał Pożarnictwa Komendant Wojewódzkiej Państwowej Straży Pożarnej w Białymstoku Bogdan Kołakowski, Senator Rzeczypospolitej Jan Szafraniec, Starosta Powiatu Mirosław Paniczko, burmistrzowie, wójtowie oraz weterani pożarnictwa. Na stulecie Gmina przy udziale licznych sponsorów dokonała zakupu fabrycznie nowego samochodu ratowniczo gaśniczego marki Mercedes za kwotę ponad 600 tyś zł. Z udziałem Premiera Waldemara Pawlaka ,Wojewody Podlaskiego Wojciech Dzieżgowskiego ,Marszałka Województwa Mieczysława Kazimierza Baszko oraz wielu znamienitych gości 10 lipca 2011 roku odbyły się uroczystości 100-lecia powstania Ochotniczej Straży Pożarnej w Jasionówce, uroczystej mszy w w intencji strażaków i ich rodzin przewodniczył i homilię wygłosił Metropolita Gdański Arcybiskup Sławoj Leszek Głódz Obecnie jednostka liczy 30 przeszkolonych do akcji ratowniczo -gaśniczych druhów.
Zarząd Odziału Gminnego Związku OSP RP w Jasionówc:
Prezes - Ryszard Bartnik
Wiceprezes - Grzegorz Kłubowicz
Wiceprezes - Wiesław Wigda
Komendant Gminny - Krzysztof Guziejko
Sekretarz - Szymon Masłowski
Skarbnik - Rafał Kamiński
Członek Zarządu - Piotr Cybulski
Członek Zarządu - Romuald Czarniecki
Komisja Rewizyjna Odziału Gminnego OSP RP w Jasionówc:
Przewodnicząca - Dorota Kucharska
Wiceprzewodniczący - Marian Łojewski
Sekretarz - Longin Piskor